حاشیههای بریژیت ماکرون تمامی ندارد

پرونده بریژیت ماکرون در هفتههای اخیر یکی از جنجالیترین موضوعات اجتماعی و رسانهای فرانسه شده است. در ویدئویی که هفته گذشته منتشر شد، بریژیت ماکرون در پشت صحنه تئاتر Folies Bergère با بازیگر و کمدینی به نام آری آبتان گفتوگو میکند. شب قبل از اجرای نمایش، گروهی از زنان فمینیست با شعارهای تند برنامه او را مختل کرده بودند و خواستار پاسخگویی به اتهامات آبتان در پرونده تجاوز سال ۲۰۲۱ شده بودند. او در واکنش به اعتراض آنها، معترضین را «فاحشههای احمق» خطاب کرده و گفته بود اگر دوباره ظاهر شوند، آنها را از محل خارج خواهند کرد.
این اظهارات، به سرعت موجی از انتقادها را در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی به همراه داشت و بیش از ۳۴۳ زن علیه بریژیت ماکرون به دلیل «اهانت عمومی» شکایت کردند؛ عددی نمادین در تاریخ فمینیسم فرانسه که به نامه معروف ۱۹۷۱ برای قانونی شدن سقط جنین اشاره دارد. وکیل گروههای فمینیستی شاکی تأکید کرده که سخنان بریژیت ماکرون با مواضع عمومی او درباره حمایت از حقوق زنان در تضاد است و اهمیت زیادی دارد، زیرا او بانوی اول کشور محسوب میشود و هر سخن او پیامی عمومی تلقی میشود.
سایر حواشی و ابعاد ماجرا
این پرونده تنها محدود به یک اظهارنظر پشت صحنه نیست. بریژیت ماکرون طی سالهای اخیر بارها با حواشی مختلف رسانهای روبهرو شده است؛ از پوشش پرزرق و برق در سفرهای رسمی تا حضور در برنامههای اجتماعی که نقدهای شدید به تجملگرایی او را به دنبال داشته است. برخی رسانههای فرانسوی، رفتار و سبک زندگی بانوی اول را مصداق فاصله گرفتن نخبگان سیاسی از واقعیتهای اجتماعی و زندگی روزمره مردم دانستهاند.
علاوه بر آن، اظهارات او در واکنش به اعتراضات تئاتری، بر حساسیت عمومی نسبت به مسئله خشونت علیه زنان در فرانسه افزوده است. گروههای فمینیستی معتقدند که حتی شخصیتهای بالاترین سطح سیاسی نیز نباید از پیامدهای اظهارات توهینآمیز خود فرار کنند و پرونده بریژیت ماکرون به نوعی نماد مبارزه با فرهنگ مصونیت از مجازات در برابر خشونتهای جنسی تلقی شده است.
این پرونده برای فرانسه به یک «مسئله نمادین» تبدیل شده است. روزنامه Le Monde نوشت: «سخنان خصوصی شخصیتهای عمومی میتواند پیامدهای قانونی و اجتماعی گستردهای داشته باشد.» رسانههای دیگر این ماجرا را به عنوان نمونهای از تناقض میان حمایت ظاهری از حقوق زنان و رفتار واقعی شخصیتهای عمومی مورد توجه قرار دادهاند. حتی برخی تحلیلگران اروپایی معتقدند که واکنش افکار عمومی به این پرونده میتواند بر وجهه رئیسجمهور و سیاستهای خانواده ریاستجمهوری تأثیر بگذارد.
در کنار این موارد، واکنش بریژیت ماکرون نیز جالب توجه بود. او در مصاحبه با رسانهها گفت: «اگر به قربانیان زن آسیب زدهام، متأسفم»، اما این اظهارات را خصوصی خواند و افزود که نمیتواند از آنها پشیمان شود. این موضع باعث شده برخی منتقدان او را متهم کنند که نه تنها پیامدهای اجتماعی سخنان خود را نمیپذیرد، بلکه تلاش دارد تا مسئله را کماهمیت جلوه دهد.
قانون برای همه
پرونده بریژیت ماکرون بیش از آنکه تنها یک جنجال رسانهای باشد، بازتابی از تنشهای اجتماعی و فرهنگی در فرانسه است. این اتفاق نشان میدهد که حتی مقامهای بلندپایه نیز نمیتوانند از پیامدهای اظهارات خود فرار کنند و فاصله میان حمایتهای ظاهری و رفتار واقعی شخصیتهای عمومی، میتواند باعث برخورد قانونی و اجتماعی شود. به نظر میرسد این پرونده همچنان محور بحث رسانهها و شبکههای اجتماعی باقی خواهد ماند و پیامدهای آن برای وجهه بانوی اول فرانسه و سیاستهای خانواده ریاستجمهوری قابل توجه خواهد بود.